W Polsce opóźnienia diagnostyczne we wczesnym zapaleniu stawów są najdłuższe w Europie, w reumatoidalnym zapaleniu stawów wynoszą 35 tygodni, przy rekomendowanym czasie maksymalnym do 12 tygodni, a w przypadku np. łuszczycowego zapalenia stawów 7 – 8 lat przy rekomendowanym nieprzekraczalnym czasie maksymalnie 6 miesięcy. Europejska Liga Reumatologiczna (EULAR) zaleca, aby każdy pacjent z obrzękiem przynajmniej jednego stawu był skierowany i konsultowany przez reumatologa w ciągu 6 tygodni od pojawienia się pierwszych objawów choroby.
Jak podkreśla dr n. med. Marek Tombarkiewicz, dyrektor Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji (NIGRiR) w Warszawie – na podstawie wieloośrodkowego badania ankietowego przeprowadzonego przez NIGRiR, na duże opóźnienia diagnostyczne w zapalnych chorobach reumatycznych ma wpływ niska wiedza na temat tych chorób w społeczeństwie, co powoduje, że tylko 14,6 % chorych pojawia się u jakiegokolwiek lekarza (w tym lekarza rodzinnego) dopiero powyżej roku trwania choroby…
W Narodowym Funduszu Zdrowia znajdują się na ukończeniu prace nad nowym projektem świadczenia zdrowotnego tj. kompleksową opieką nad pacjentem z wczesnym zapaleniem stawów (KOWZS), którego celem jest szybka ścieżka diagnostyczna i kompleksowa opieka nad pacjentem z WZS. Mam nadzieję, że wkrótce projekt świadczenia zostanie wdrożony w system ochrony zdrowia– twierdzi dr n. med. Marek Tombarkiewicz.
Najczęstsze i najgroźniejsze zapalne choroby reumatyczne występują u 5,7-25,2% osób dorosłych, a świadomość ich istnienia w społeczeństwie jest bardzo niska. Dla porównania cukrzyca występuje u 0,5 -9,5 % populacji osób dorosłych, a świadomość jej istnienia w społeczeństwie jest bardzo duża!! – alarmuje prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska, Konsultant Krajowy w dziedzinie reumatologii, Kierownik Kliniki Wczesnego Zapalenia Stawów NIGRiR.
Wczesne zapalenie stawów (WZS) może pojawić się w okresie największej aktywności zawodowej i osobistej, gdyż choroba ta dotyczy głownie młodych osób, w większości kobiet. Ludzie młodzi często łączą pierwsze objawy choroby z niewielkim urazem związanym z ich normalną aktywnością fizyczną, a zapalne bóle kręgosłupa z ich przeciążeniem. Powoduje to utratę cennego czasu koniecznego do ustalenia rozpoznania i włączenia leczenia zanim choroba przejdzie w proces przewlekły, a zmiany w układzie ruchu staną się nieodwracalne!! – podkreśla prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska.
U chorych na wczesne zapalenie stawów zastosowanie skutecznego leczenia przez lekarza reumatologa zaraz po ustaleniu rozpoznania umożliwia uzyskanie remisji utrzymującej się przez dwa lata trwania choroby w około 70% przypadków, a w około 20% z nich można uzyskać 6-miesięczną remisję bez zastosowania jakichkolwiek leków. Wczesne wykrycie choroby zapalanej stawów, włączenie leczenia farmakologicznego, rehabilitacji na wczesnym etapie choroby to gwarancja na szybką i długą remisję choroby, przywrócenie chorego do aktywnego życia.
Jak twierdzi prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska – pomimo dużego postępu w możliwościach skutecznego leczenia, wczesne rozpoznanie choroby i włączenie właściwego leczenia, w ciągu 12 tygodni od pojawienia się pierwszych objawów, daje największą szansę na uzyskanie remisji choroby, jeszcze zanim dojdzie do nieodwracalnego uszkodzenia stawów. W tym celu konieczne jest wprowadzenie takich zasad postępowania, które nawet w przypadku obrzęku jednego stawu skierują chorego na właściwą „ścieżkę diagnostyczną” – bez konieczności czekania na rozwój choroby i wystąpienie kolejnych objawów. Dzięki temu możliwe będzie wczesne rozpoznanie problemu zdrowotnego i wdrożenie optymalnego, celowanego i przede wszystkim skutecznego leczenia w celu osiągnięcia remisji choroby. U około 70% chorych na wczesne zapalenie stawów wdrożenie skutecznego leczenia zaraz po ustaleniu rozpoznania umożliwia uzyskanie remisji utrzymującej się przez 2 lata trwania choroby.
Na konferencji prasowej w dniu 30 czerwca 2021 roku zaprezentowano Raport pt.: Chory z wczesnym zapaleniem stawów w systemie opieki zdrowotnej. Szybka ścieżka diagnostyczno – terapeutyczna”.
Organizatorzy konferencji prasowej: Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji, Konsultant Krajowy w dziedzinie reumatologii – prof. dr hab. n. med. Brygida Kwiatkowska oraz Fundacja Eksperci dla Zdrowia oczekują na wdrożenia w system ochrony zdrowia projektu nowego świadczenia „Kompleksowej opieki nad chorym z wczesnym zapaleniem stawów” wypracowanego we współpracy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Jak zapewnił podczas konferencji prasowej Minister Maciej Miłkowski projekt nowego świadczenia będzie procedowany dalej w Ministerstwie Zdrowia.
